احیای برجام چه دستاوردی برای خودروسازی کشور خواهد داشت؟

به گزارش پایگاه خبری «پایش بازار»، هر چند سنگ اندازی های از سوی دولتهای درگیر مذاکره بر سر راه توافق هسته ای وجود دارد ولی آنگونه که مسولین بیان می کنند خوش بینی به این مساله زیاد است.

این خوشبینی و فراهم شدن شرایطی مناسب و فضایی که منجر به نتیجه ای مثبت شود می تواند به طور مستقیم و غیر مستقیم اثرات کوتاه و بلند مدتی بر صنعت خودروسازی کشور و صنایع مرتبط با آنها بگذارد.ضمن اینکه می تواند با بهبود اوضاع بین المللی بخشی از آسیب هایی که تحریم ها به خودروسازی به خصوص تولید کنندگان بخش خصوصی وارد کرد را جبران یا شرایط جبران آن را مهیا کند.با این حال به گفته کارشناسان مسائل سیاست بین الملل ((از ویژگی‌های دور هشتم مذاکرات برجام این است که متن پیش‌نویس ایران روی میز است و طرفین باید پیرامون آن به بحث و گفت‌وگو بپردازند.

پیش از این، دولت‌های اروپایی و آمریکا واکنش شدیدی نسبت به آن دو سند ارائه شده از سوی جمهوری اسلامی ایران درخصوص رفع تحریم‌ها و همچنین تعهدات جمهوری اسلامی مطرح کردند و در عرصه رسانه‌ها و موضعگیری‌های رسمی از سوی این دولت‌ها این‌گونه عنوان شد که ایران قصد ندارد تا شش دور مذاکرات قبلی را پایه‌ای برای روند احیای برجام مدنظر قرار دهد.اما با این وصف، جمع‌بندی این پیشنهادها از سوی تیم مذاکره‌کننده ایرانی در وین و ارائه پیش‌نویس نشان می‌دهد متن پیش رو ترکیبی از محتوای شش دور مذاکرات قبلی و ملاحظات دولت سیزدهم است.

این ابتکار عمل باعث شد هم بهانه‌های کشورهای غربی برای نادیده گرفته شدن شش دور مذاکرات قبلی رفع شود و هم مواضع رسمی جمهوری اسلامی ایران و دولت سیزدهم در روند مذاکرات مد نظر قرار گیرد. به نظر می‌رسد ترکیبی از این دو ملاحظه، نشانه‌ای از چکش‌کاری برای رسیدن طرف‌های غربی و ایران به یک متن مشترک برای پیشرفت مذاکرات باشد.)) ولی نباید از یاد برد که اعمال تحریم ها یک جانبه چگونه صنعت خودروسازی کشور را با چالش وبحران مواجه کرد.

شروع شیرین داستانی تلخ

با حصول توافق هسته ای در دولت اول تدبیر امید،امیدهای بسیاری به صنعت بزرگ خودروسازی کشور تزریق شد.بسیاری معتقد بودند که با استفاده از شرایط موجود می توان اهداف سند چشم انداز 1404 را محقق کرد. همین موضوع و حذابیت های بازار و مزیت های رقابتی صنعت خودرو باعث شد که بسیاری از شرکت ها اعم از آسیایی و اروپایی برای ورود به بازار ایران دست به کار شوند. طبق عادت فرانسوی در صف اول برگشت بودند و آلمانی ها بازگشت مجدد به ایران با واردات محصولات جدید آغاز کردند و در صدد بودند که با همکاری بخش خصوصی خطوط تولید را راه اندازی کنند.بسیاری از تولید کنندگان دیگر نیز به دنبال شراکت با تولید کنندگان چینی درپی عرضه کردن خودروهای جدید به بازار خودرو بودند. در واقع تمام نشانه ها سرشار از امید بود.امیدی که باعث شده بود صنعت خودروسازی کشور حسابی حس زنده و پویا بودن را تجربه کند و برای خود روزهای خوبی را پیش بینی کند.اما این آغاز تلخ یک داستان شرین بود.

یعنی درست در زمانی که هنوز میوه های خودرویی برجام در حال رسیدن بودند و طعم خودروهای تازه وارد به مذاق مردم خوش آمده بود،طعم تلخ تحریم،همه چیز را خراب کرد. با اعلام تحریم ها شرکای خودروساز از کشور خارج شدند حتی آنها که فکر می کردیم بمانند ،نماندند. دست خودروسازان در پوست گردوی تعهد ماند.هر چند در اولین سال به خاطر وجود قطعات در انبارها،تولید به نوعی ادامه داشت.ولی سال 98 سرآغاز سراشیبی ها بود.از یک سو تولید کم شده بود،از سوی دیگر به دلیل تقاضاهای بالا،قیمت مدام افزایش پیدا می کرد.از یک اقتصاد کشور متلاطم شده بود و از سوی دیگر خودرو باز هم تبدیل به کالایی سرمایه ای شد.نرخ ارز هم که جریان صعودی را در پیش گرفته بود بیش از پیش باعث گرانی خودرو می شد.

در همین حال تلاش و همتی دسته جمعی برای کم کردن اثر تحریم ها آغاز شد.اما در این گیرودار تولید کنندگان خودرو و قطعه با مشکل جدید مواجه شده بودند.افزایش مدام قیمت مواد اولیه داخلی ، سخت شدن نقل و انتقال پول و همچنین حمل ونقل آن به داخل کشور و تامین منابع مالی وتهیه ارز موانع و عواملی شدند که به نوبه خود هم باعث کند شدن تولید می شد و هم هزینه تولید را به شدت افزایش می داد.بنابراین قیمت تمام شده محصول هم بالا می رفت.

مساله ای که تا کنون نیز ادامه دارد.البته در حال حاضر شرایط تولید با تشکیل میزهای داخلی سازی و تعمیق آن و همچنین بازگشت پر قدرت برخی تولید کنندگان بخش خصوصی به مدار تولید تا حدودی مشکل تولید در حال رفع شدن است. اما همچنان مشکلاتی مالی،ارزی،نقل و انتقال و حمل ونقل به قوت خود باقی است.

در این شرایط بدون نیاز به بازخوانی اثرات احیای برجام و به ثمرنشستن مذاکرات هسته ای می توان تشخیص داد که این مساله چه تاثیری می تواند بر این صنعت داشته باشد. به بیان ساده احیای برجام و حصول توافق می تواند باعث شود که خودروسازان باسرعت بیشتری به سمت زدودن آثار تحریم ها حرکت کنند.ضمن اینکه بدون تردید،این موضوع می تواند به کاهش قیمت تولید نیز منجر شود و ارزانی قیمت خودروها را به دنبال داشته باشد.در این صورت شاید بعد از مدتی آرزوی خرید خودرو از رویا تبدیل به واقعیت شود.

منبع:خودروپلاس

عباس مغاری

انتهای پبام/