سیمای ملی وپرداخت دیرهنگام به مشکلات اقتصادی

به گزارش خبرنگار پایگاته خبری «پایش بازار»، افزایش نرخ ارز، تحریم، کرونا، مشکلات اقتصادی طی ماه‌های اخیر به‌شدت کسب‌وکارهای خرد و کلان را با مشکلات و معضلات بسیاری مواجه کرده است. یکی از این مشکلات که گریبان گیر مردم شده غیر افزایش سرسام‌آور و صعودی قیمت مواد غذایی و مایحتاج روزانه مردم و تحت تأثیر قرارگرفته مشاغل مختلف، خودرو است. خودرویی که بازهم تبدیل به یک کالای سرمایه‌ای شده است بنا به دلایل مختلف کارکرد اصلی خود به‌عنوان یک کالای مصرف را ازدست‌داده است. این موضوع متأثر از عوامل مختلفی است که در سال جاری از سوی رسانه‌های مختلف با زوایای دید مختلف موردبررسی قرارگرفته و هر یک به‌زعم خود اقدام به واکاوی ریشه‌ها و دلایل آن کرده و هر یک نیز به‌نوبه خود اقدام به ارائه راهکار کرده‌اند. رسانه ملی نیز در این میان رسانه ملی نیز به این موضوعات پرداخته است. طی دو ماه گذشته گفت‌وگوی ویژه خبری به موضوعاتی نظیر چرایی افزایش قیمت لاستیک، روغن‌موتور، خودرو و همچنین اخیراً فولاد پرداخته است.

این موضوع که رسانه ملی به دغدغه‌های و مشکلات مردم بپردازد بسیار خوب و قابل‌تقدیر است اما پرسش این است که چرا این امر را باتاخیر پیگیری کرده است.

به‌عنوان‌مثال قیمت خودرو از اواخر سال پیش روند صعودی خود را آغاز کرد. همان‌گونه که خبرنگاران، کارشناسان این موضوع را متوجه شدند، طبیعتاً خبرنگاران رسانه ملی نیز این موضوع را متوجه شده و هریک به‌نوبه خود به موضع پرداخته‌اند که این هم بسیار خوب و قابل‌توجه است. اما نکته بسیار مهم زمان پرداختن به این مشکلات و ریشه‌های آن است. به بیان ساده تراز همان ابتدای سال بسیاری از کارشناسان در کنار تحریم یکی از اصلی‌ترین دلایل افزایش قیمت خودرو را افزایش نرخ ارز، افزایش نهاده‌های تولید وبعضا تحریم داخلی از سوی تأمین وتواید کنندگان مواد اولیه داخلی عنوان می‌کردند. تولیدکنندگانی که به دلیل افزایش نرخ ارز کالاهای خود را نیز بلافاصله باقیمت نرخ ارز جدید محاسبه می‌کنند ودراین میان چندان حرجی بر آنان نیست. اما نکته اصلی این است که چرا در رسانه ملی بسیار دیر به موضوعات اصلی وموثر بر نرخ خودرو پرداخته‌شده است. به‌عنوان‌مثال سه‌شنبه‌شب 8 مهر موضوع برنامه وضعیت نوردکاران فولاد بود که با حضور معاون وزیر ضمت داریوش اسماعیلی، رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد بهرام سبحانی و یک کارشناس ویکی از معاونان بهابازار کالا برگزار شد. بازهم اشاره می‌شود که برگزاری این‌گونه جلسات اگر هرروز هم باشد بازهم خوب است، هرچند در بسیاری از موارد کم اثر است اما همین‌که باعث افزایش آگاهی عمومی خواهد شد نکته بسیار قابل‌توجهی است. بااین‌حال زمان برگزاری این گفت‌وگو‌های ویژه کمی جای تفکر دارد. به بیان ساده‌تر همان‌طور که در ابتدا اشاره شد، موضوعات مؤثر برافزایش قیمت‌ها همان‌گونه که برای خبرنگاران و کارشناسان برای تهیه‌کنندگان برنامه‌های خبری تحلیلی سیمای ملی نیز آشکار است. بااین‌حال به نظر می‌رسد که این برنامه درست درزمانی برگزار می‌شود که برهم زنندگان نظم بازار حسابی از وضعیت به وجود آمده به‌طور دلخواه سود برده‌اند و از سوی دیگر اعتراض‌های عمومی افزایش‌یافته است. به‌عنوان‌مثال فعالان اقتصادی می‌دانند که تولیدکنندگان فولاد به چه صورت محصولات خود را در بورس کالا عرضه می‌کردند و عرضه‌های آنان تا چه حد به ارزی که می‌گرفتند وابسته بود. اگر سری به آمار بهابازار کالا بزنیم متوجه خواهیم شد درزمانی که فولادی‌ها ارز دولتی می‌گرفتند کالاهای آنان تا چه میزان با تقاضا مواجه بود و عرضه نیز مشکلی نداشت. چراکه هر کیلو ورق در بهابازار کالا 3500 تومان تمام می‌شد این در حالی بود که همان ورق در بازار آزاد 8500 تومان خریدوفروش می‌شد. اما با اتمام ماه‌عسل ارز دولتی و رسیدن ارز نیمایی، عرضه‌ها نیز کم شد و هرچند تقاضاهای کاذب نیز به همان میزان کاهش یافت اما دردی از دردهای تولیدکنندگان درمان نکرد. این موضوع در خصوص سایر مواد اولیه موردنیاز صنعت که در بهابازار کالا عرضه می‌شود نیز صادق است. اما پرسش این است که چرا دیرهنگام به این مشکلات پرداخته می‌شود. به‌بیان‌دیگر با توجه به ضریب نفوذ سیمای ملی و اثرگذاری آن و همچنین طیف مخاطبانش چرا این‌قدر دیر به ریشه‌های افزایش قیمت برخی محصولات به‌عنوان کالای نهایی پرداخته می‌شود. این در حالی است که تأخیر در پرداختن به این معضلات باعث بروز مشکلات بسیاری می‌شود کما اینکه در نشست اخیر انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی عنوان شد که از میان 1200 واحد قطعه‌سازی 400 واحد تعطیل و 300 واحد نیز نیمه تعطیل هستند. این آمار در سایر صنایع نیز وجود دارد و معنای تلویحی آن افزایش میزان بیکاری و عواقب متأثر از آن می‌شود، افزایش هدر رفت سرمایه‌های بخش خصوصی، کاهش تولید و تعطیلی خطوط تولید، افزایش میزان کالاهای نهایی ناقص است. به این موارد بازهم می‌شود افزود. اما پرسشی که بی‌پاسخ می‌ماند این است، آیا پرداخت به موضوعات با تأخیر ریشه از عدم فهم و درک جریان‌های روز دارد که در جای خود قابل‌تأمل است یا اینکه پرداختن دیرهنگام ریشه‌های دیگر دارد؟

محبوبه نوری